Butle nurkowe konserwacja i serwis (2)
- przez Piotrek
-
w Blog
-
Odsłony: 405
Butla nurkowa - to ona pozwala nam poczuć się w wodzie... jak ryba w wodzie. Jakie występują rodzaje butli nurkowych? Jakie są czynniki wpływające na żywotność butli? Jak wygląda ''przegląd'' butli w serwisie? Jej konserwacja, po czym ocenić czy butla zasłużyła na emeryturę? W tym artykule o tym opowiemy.
Butla nurkowa z definicji jest "cylindrycznym zbiornikiem ciśnieniowym używanym do przenoszenia czynnika oddechowego" (z gwintem najczęściej M25 walcowym uszczelnianym za pomocą oringu). Gwint stożkowy jest rzadko stosowany w butlach nurkowych, częściej używany jest w sprzęcie pożarniczym, technicznym. Butle nurkowe możemy podzielić ze względu na warianty pojemności. Butle nurkowe spotkamy w wariantach pojemności od 1 do 20 litrów. Maksymalne ciśnienie, pod jakim pracują to: 150, 200, 220, 300 atmosfer (bar). Materiały, z których są wykonane to: stal (najczęściej chromowo-molibdenowa), stopy aluminium, materiały kompozytowe np. kevlar.
Butle stalowe plusy i minusy | |
Plusy | Minusy |
dobra dostępność | ograniczona żywotność (podatność na korozje) |
cena | |
pewna odporność na uszkodzenia mechaniczne | |
waga (korzystniejszy stosunek wagi do objętości) | |
wymaga zabrania mniejszego balastu niż podczas nurkowania z butlą aluminiową |
Butle aluminiowe plusy i minusy | |
Plusy | Minusy |
wysoka dostępność | mniejsza niż w przypadku stalowych odporność na uszkodzenia mechaniczne (np. wgniecenia) |
odporność na korozje | negatywny stosunek objętości zewnętrznej do objętości użytkowej |
waga (mimo iż jako metal stal jest cięższa, wagowo znacznie więcej aluminium niż stali jest potrzebne do wykonania butli o podobnej objętości) |
Butle kompozytowe plusy i minusy | |
Plusy | Minusy |
przy odpowiednim użytkowaniu praktycznie nielimitowana żywotność | cena |
odporność na większość czynników naturalnych | dostępność |
waga (do 65% lżejsze niż butle stalowe) | |
Kolejnym elementem rozróżniającym butle nurkowe jest ich masa. Np. stalowa butla o pojemności 12 l najczęściej występuje w wariantach od 12 kg do nawet 15 kg. A zatem butla butli nierówna. Jest to uwarunkowane przede wszystkim dopuszczalnym ciśnieniem pracy butli. Nurek powinien więc nie zakładać, ze butla 12l waży zawsze tyle samo i powinien uwzględnić ciężar butli przy doborze balastu na nurkowanie. Szczególnie jeśli nie ma swojej butli a pożycza ją z centrum nurkowego. Co więcej kupując butle nurkową należy zwrócić uwagę na jej wagę ponieważ często na rynku wtórnym występują tylko te ciężkie butle, nurkowie częściej odsprzedają kupione butle np. 300 barowe gdyż są po prostu za ciężkie i zbędnie obciążają kręgosłup.
Stalowa butla nurkowa - konserwacja i serwis
Butla nurkowa musi przejść przegląd i legalizację UDT co 2 lata. Jest kilka rzeczy, które możemy robić (i kilka, których nie powinnyśmy), by długo cieszyć się butlą i z niej bezpiecznie korzystać. Rdza -jest najczęstszą przyczyną wymiany / serwisowania wciąż jednak najpopularniejszych butli stalowych, na których się skupimy. Powstawaniu rdzy na zewnątrz butli mogą sprzyjać: uszkodzenia lakieru, długie przechowywanie butli w stopie i wilgotnej siatce ochronnej. (przedłużona ekspozycja na słoną wodę)
Najbardziej wrażliwą na uszkodzenia i rdzę częścią butli jest część walcowa , jest częścią butli o największej płaszczyźnie oraz najcieńszą z tego powodu np. wszystkie wybite napisy - numer, ciśnienia, legalizację wybija się na części obłej. Jednak rdza atakuje nie tylko zewnętrzną ale i wewnętrzną część butli. Przyczyną tego jest najczęściej nabijanie butli przy użyciu wyeksploatowanego sprzętu (np. kompresora z niesprawnymi systemami odwadniania i filtrami). Butle można uratować gdy nauczymy się rozpoznawać niepokojące procesy na niej występujące i reagować w porę. Każde niewielkie a wystarczająco głębokie zarysowanie uszkadza warstwę lakieru dopuszczając wilgoć i tlen do warstwy stalowej gdzie rdza zaczyna ''rozpychać'' lakier od wewnątrz i jest to proces postępujący.
Jeżeli nie zareagujemy w porę proces ten doprowadzi do głębokich punktowych wżerów i taka butla jest już przeznaczona do utylizacji. (fot. 1) Pierwszym sygnałem że nasza butla potrzebuje renowacji są bąble powietrza pod warstwą lakieru, oznaczają postępującą korozje (fot. 2.). Jeżeli zajęty obszar jest niewielki, można zeszlifować starą powłokę farby , usunąć powstałą pod nią rdze i pokryć świeża warstwą odpowiedniego lakieru. Również rodzaj i jakość lakieru użytego do wykonania powłoki będzie miał wpływ na to jak długo nasza butla pozostanie w zadowalającym stanie. Preferuje się farby epoksydowe. Kolejnym ważnym elementem jest dostosowanie butli do naszych warunków i warunków naturalnych, na które najczęściej będziemy ją narażać, butle stalowe lepiej tolerują wodę słodką, woda słona szybciej niszczy lakier, przyspiesza proces korozji. By uniknąć, uszkodzeń mechanicznych butla musi zawsze być transportowana i przechowywana w bezpieczny sposób w pozycji leżącej (upadek napełnionej butli może w najgorszym wypadku skończyć się eksplozją). Nigdy nie należy przechowywać opróżnionej butli odkręconej, ponieważ umożliwia, to dostanie się wilgoci.
O nurkowaniu w słonej wodzie należy umyć butlę wodą słodką i dokładnie osuszyć. Od czasu do czasu należy zdjąć uszczelniający oring sprawdzić jego stan oraz czy pod oringiem nie ma wilgoci.