Jak dbać o butle nurkowe?

Wiele osób zastanawia się jak dbać o butle, jak prawidłowo je użytkować, jak sprawić by ich korzystanie z nich było możliwie długie i maksymalnie bezpieczne. W końcu pracują ta olbrzymich ciśnieniach. Poniżej kilka spostrzeżeń dotyczących dbania o butle nurkowe.

W nurkowaniach rekreacyjnych, czy technicznych praktycznie mamy do czynienia z dwoma materiałami z których wykonany jest płaszcz butli. Stal i aluminium. Butle stalowe są bardziej narażone na korozję, szczególnie, jeżeli mamy do czynienia ze słoną wodą. Aby temu zapobiec, producenci zabezpieczają powierzchnię na różne sposoby – galwanizacja, farby antykorozyjne itp. Przy aluminiowych spotyka się zarówno malowane, jak też niemalowane ze względu na mniejsze i inne właściwości korozyjne.
Jeżeli butla była napełniana powietrzem o dobrej jakości (brak wilgoci, węglowodorów) i nie była zanadto obijana, to jej trwałość często przekracza 10 lat bez konieczności większych napraw. Jeżeli jednak powłoka lakiernicza ucierpiała, butla nie była opłukiwana po używaniu w słonej wodzie, a powietrze ze sprężarek pozostawiało wiele do życzenia, należy taką butlę naprawić. Szczególnie, że w przypadkach np. dużej korozji inspektor UDT może odmówić jej zalegalizowania. 
Rdza z butli powoduje zanieczyszczenie automatu, a w konsekwencji jego uszkodzenie.

Ważnym elementem butli jest zawór. Jego prawidłowe działanie pozwala na bezpieczne i przyjemne nurkowanie, ponieważ mamy pewność jego szczelności, łatwości otwierania i zamykania. Musimy mieć pewność, że zawór w butli został całkowicie otwarty. Bez całkowitego otwarcia zaworu, wraz ze wzrostem głębokości, a co za tym idzie wydatku powietrza, możemy mieć problem z zaczerpnięciem oddechu z automatu. Co staje się szczególnie niebezpieczne właśnie na większych głębokościach i w stresie, gdzie wydatek powietrza jest tym większy.

Szczególnym przypadkiem, który może narazić nurka na niebezpieczeństwo jest zaniedbanie zaworu rozdzielającego na manifoldzie (uszkodzenie szczeliwa, niemożność zamknięcia zaworu). Rzadko sprawdza się jego działanie, praktycznie cały czas jest w pozycji otwartej. Niedobrze by było, gdyby zawiódł wtedy, gdy jest użyty w celu w jakim go stworzono - separacji butli przy np. awarii oringu pod jednym z zaworów. Sytuacja ekstremalnie niebezpieczna, szczególnie w nurkowaniach z sufitem.
Sygnałem, który musi nas zaniepokoić w działaniu zaworu jest „przeskakiwanie” pokrętła, opór przy jego odkręcaniu i zakręcaniu oraz duża siła konieczna do szczelnego zakręcenia butli. Co więcej, te objawy nie zawsze pojawiają się nagle, często postępują stopniowo. A jeśli coś dzieje się stopniowo często może zostać niezauważone lub zbagatelizowane. Dlatego też zawór butli należy profilaktycznie również sprawdzić w serwisie nurkowym.

Bardzo ważnym dla bezpieczeństwa użytkowania jest znajomość różnicy w gwintach zaworowych butli. Występują dwa bardzo podobne wizualnie standardy. Gwint metryczny m25x2 i gwint calowy BSP 3/4, tak nieznacznie różniące się średnicą i skokiem gwintu, że istnieje możliwość ich pomylenia (wkręcenie zaworu z nieznacznie mniejszym gwintem metrycznym w butlę z gwintem calowym). Było to przyczyną kilku groźnych wybuchów (wyrwaniem zaworu i latającą butlą) zakończonych nawet śmiercią nurków.

Niedocenianym zagadnieniem jest materiał i twardość zastosowanych oringów. Samodzielny montaż i wymiana ringów o niewłaściwych parametrach twardościowych, materiałowych i wielkościowych może zakończyć się poważną awarią. Na przykład użycie ringu z gumy NBR do tlenu może zakończyć się pożarem.

Butle nurkową należy przechowywać w dowolnej pozycji z minimalnym nadciśnieniem. W butli powinno być kilka barów powietrza. Absolutnie niedopuszczalne jest obijanie butli, doprowadzanie do odkształceń na powierzchni. Nie można również dopuścić do powstawania bardzo poważnych wżerów korozyjnych. Taka butla będzie nadawać się wyłącznie do złomowania.

Dbanie o butle jest wyjątkowo ważne. Butla nurkowa wraz z automatem oddechowym jest najważniejszymi elementami zestawu nurkowego zapewniające bezpieczeństwo nurka. Musimy zadbać o zawór butli, jego szczelność i prawidłowe funkcjonowanie. Nieakceptowana jest również rdza na jej zewnętrznej powłoce oraz w jej wnętrzu, która w konsekwencji wpływa na niszczenie automatów oddechowych.

Jeśli już wiesz, że chcesz przeserwisować swoją butle nurkową lub twina to zapraszamy - tutaj znajdziecie więcej informacji w tym temacie.